Big Bang by CERN

Αρχίζει αύριο, Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου 2008, το μεγαλύτερο πείραμα στον κόσμο. Στο Πανευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών CERN, στα Γαλλο-Ελβετικά σύνορα θα μπει για πρώτη φορά σε λειτουργία ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων, (Large Hadron Collider, ή LHC) σε μία προσπάθεια της επιστήμης να κατανοήσει τη συμπεριφορά του σύμπαντος κατά τις απαρχές της δημιουργίας. Στις εννέα το πρωί σε απευθείας μετάδοση από το διαδίκτυο (στη σελίδα webcast.cern.ch), στα σύνορα Ελβετίας – Γαλλίας, σε ένα υπόγειο (100 m κάτω απ΄τη γη) τούνελ 27 χιλιομέτρων, θα ξεκινήσει η πρώτη φάση λειτουργίας του Επιταχυντή, εκατό μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Γης.

Ο LHC θα προκαλέσει περίπου ένα δισεκατομμύριο συγκρούσεις μικροσκοπικών σωματιδίων ανά δευτερόλεπτο και θα δημιουργήσει θερμοκρασίες 100.000 φορές υψηλότερες από αυτή του πυρήνα του Ήλιου, έτσι ώστε να έχουν την ευκαιρία οι επιστήμονες να μελετήσουν τις συνθήκες της γέννησης του σύμπαντος, πριν από 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια καθώς και να ερευνήσουν την πιθανή ύπαρξη θεωρητικών σωματιδίων, όπως το μποζόνιο του Higgs.

Ο Ρόμπερτ Αϊμάρ, ο Γάλλος φυσικός που είναι γενικός διευθυντής του CERN εδώ και πέντε χρόνια, πρόβλεψε ότι οι ανακαλύψεις που θα προκύψουν από το ιστορικό πείραμα, θα πυροδοτήσουν μελλοντικά σημαντικές εξελίξεις σε πολλούς τομείς της κοινωνίας. Οι επιστήμονες ανά τον κόσμο περιμένουν με αγωνία να δουν πράγματα που δεν ξέρουν αν υπάρχουν στη φύση (π.χ. άλλες διαστάσεις) ή έστω να επιβεβαιώσουν κεντρικές θεωρίες της φυσικής και της κοσμολογίας, για παράδειγμα ότι υπάρχει το σωματίδιο «μποζόνιο του Χιγκς», που υποτίθεται ότι έδωσε μάζα στην ύλη, ή ότι όντως υπάρχουν η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια. Ή, πάλι, το πείραμα μπορεί να ανατρέψει τις καθιερωμένες θεωρίες και το βασικό κοσμολογικό μοντέλο των φυσικών. Ο Στίβεν Χόκινγκ πάντως στοιχηματίζει ότι ο επιταχυντής σωματιδίων LHC δεν θα βρει το σωματίδιο του Χιγκς.

Τί είναι όμως ο LHC;

Ο Μεγάλος Επιταχυντής Αδρονίων, είναι ένα γιγανταίο επιστημονικό όργανο, ένας επιταχυντής σωματιδίων που χρησιμοποιείται απ΄τους φυσικούς για να μελετήσει τα μικρότερα γνωστά σωματίδια, τα στοιχειώδη σωματίδια ύλης. Προβλέπεται πως θα προκαλέσει επανάσταση στην κατανόηση που υπάρχει αυτή τη στιγμή απ΄το μικρόκοσμο μέχρι και την απεραντοσύνη του σύμπαντος.

Δύο ακτίνες υποατομικών σωματιδίων, των λεγόμενων "αδρονίων" - πρωτόνια ή φορτισμένα ιόντα - θα ταξιδέψουν σε αντίθετες κατευθύνσεις στον κυκλικό επιταχυντή αποκτώντας μεγαλύτερη ενέργεια με κάθε γύρο. Κατόπιν θα αναπαραχθούν οι συνθήκες του Big Bang με τη σύγκρουση των δύο ακτινών σε πολύ μεγάλη ενέργεια. Τα σωματίδια αυτά, θα αναλυθούν κατόπιν, σε ειδικούς ανιχνευτές, σε μια σειρά πειραμάτων αφιερωμένων στον LHC.

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για τα αποτελέσματα αυτών των συγκρούσεων, αλλά αυτό που είναι σίγουρο είναι πως ένας νέος κόσμος για τη φυσική θα αναδυθεί από αυτό τον επιταχυντή, καθώς η γνώση για τη σωματιδιακή φυσική θα εκτοξευθεί περιγράφοντας τις εργασίες που λαμβάνουν χώρα στο σύμπαν. Για δεκαετίες το Κλασσικό Μοντέλο σωματιδιακής φυσικής υπηρετούσε τη φυσική στην προσπάθεια κατανόησης των στοιχειωδών νόμων της φύσης, αλλά ποτέ δεν επαρκούσε. Μόνο αυτά τα πειράματα, μεγάλης ενέργειας, στον LHC μπορούν να ωθήσουν τη γνώση, προκαλώντας όσους αναζητούν επικύρωση της υπάρχουσας γνώμης και όσους τολμούν να ονειρεύονται...

Όλα είναι καλά δηλαδή;

Όταν πρωτοανακοινώθηκε το πείραμα, εκφράστηκαν φόβοι πως οι συνέπειες μπορεί να αποβούν μοιραίες, όμως οι επιστήμονες καθησύχασαν τον κόσμο πως δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος και πως ο Επιταχυντής δεν θα "καταπιεί τη Γη".

Κι αν τελικά οι επιστήμονες «παίζουν» με δυνάμεις που τους ξεπερνούν; Αν το πείραμα, άθελά τους φυσικά, καταλήξει να δημιουργήσει μια μαύρη τρύπα που θα καταπιεί το CERN, τη Γενεύη και -γιατί όχι- όλη τη Γη μας; Αν παραχθούν κβαντικά «παροδοξόνια» και όλη η ύλη της Γης μετατραπεί σε «παράδοξη ύλη»; Μήπως το πείραμα ανοίξει το δρόμο για όντα από κάποιο άλλο σύμπαν να επιτεθούν στον πλανήτη μας μέσα από μια «σκουληκότρυπα» στο χωροχρόνο;

Εδώ και χρόνια έχουν ακουστεί τέτοιοι φόβοι - άλλοτε με επιστημονική χροιά και άλλοτε απλώς συνωμοσιολογική. Τις τελευταίες μέρες το CERN έχει κατακλυστεί από γράμματα και ηλεκτρονικά μηνύματα που εκφράζουν παρόμοιες ανησυχίες (δεν είναι σίγουρα άσχετο ότι το CERN πρωταγωνιστούσε αρνητικά στο συνωμοσιολογικό μπεστ-σέλερ «Ιλουμινάτι» του Νταν Μπράουν).

Οι σκεπτικιστές (με επικεφαλής την ομάδα πολιτών και επιστημόνων LCH Kritiks από τη Γερμανία, την Αυστρία και την Ελβετία) έφθασαν μέχρι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προσπαθώντας -μέχρι στιγμής ανεπιτυχώς- να σταματήσουν το πείραμα, υποστηρίζοντας ότι σε μια περίοδο τεσσάρων ετών οι μαύρες τρύπες λόγω του πειράματος θα αυξηθούν εκθετικά και θα «καταβροχθίσουν» τον πλανήτη εκ των έσω.

Το CERN, για μια ακόμη φορά (μετά την αρχική έκθεση ασφαλείας, που το 2003 έδωσε το πράσινο φως για να αρχίσει η κατασκευή του Επιταχυντή), φρόντισε να δώσει προ ημερών στη δημοσιότητα τη νέα έκθεση ασφαλείας δικών του επιστημόνων και συναδέλφων τους από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, που απορρίπτει τις παραπάνω τρομοκρατικές εκδοχές, τονίζοντας ότι «ο Επιταχυντής είναι ασφαλής» και ότι «οι εικασίες περί κινδύνων είναι σκέτη μυθοπλασία». Σύμφωνα με την έκθεση του CERN, «η φύση έχει ήδη πραγματοποιήσει το ισοδύναμο εκατοντάδων χιλιάδων πειραμάτων στη Γη - και ο πλανήτης μας υπάρχει ακόμα».

Από την άλλη, η αναφορά αξιολόγησης ασφαλείας του πειράματος (με την οποία συμφωνεί το Ινστιτούτο Φυσικής του Λονδίνου), διαπίστωσε ότι ακόμα και αν δημιουργηθούν μαύρες τρύπες (κάτι που οι φυσικοί δεν αποκλείουν, αντίθετα προσδοκούν με αγωνία), θα είναι μικροσκοπικές και θα διαλυθούν σχεδόν αμέσως λόγω ανεπαρκούς ενέργειας, ενώ παράλληλα απέκλεισε την πιθανότητα να δημιουργηθούν τα επίφοβα -και υποθετικά- σωματίδια «παραδοξόνια».

Αν δεν πείθεστε, κρατείστε την ανάσα σας, όταν αύριο το πρωί οι πρώτες ακτίνες σωματιδίων θα κάνουν το γύρο του τούνελ του Επιταχυντή. Αν όλα πάνε καλά, οι συγκρούσεις σωματιδίων από αντίθετες κατευθύνσεις θα αρχίσουν τις επόμενες εβδομάδες (αρχικά με χαμηλή ένταση, που σταδιακά θα μεγαλώνει, ώσπου τα συγκρουόμενα πρωτόνια θα αγγίξουν την ταχύτητα του φωτός). Αν, πάλι, τα πράγματα δεν πάνε καλά, ραντεβού κάπου αλλού στο χωροχρόνο...

Πηγή: e-tipos.com με πληροφορίες από: Zougla.gr και CERN