Καθημερινά ακούγονται οι φόβοι για την κατάληξη της χώρας μας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Φόβοι που εκφράζονται ακόμη και από τις Βρυξέλλες.
Μα τί είναι πια αυτό το ΔΝΤ που όλοι φοβούνται τόσο πολύ ώστε ακόμη και η Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα διατίθεται τόσο απλόχερα να μας βοηθήσει να μη βρεθούμε στην ανάγκη του;
Τί είναι το ΔΝΤ
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι ένας διεθνής οργανισμός, αρμόδιος για τη διαχείριση του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος και την παροχή δανείων προς τα μέλη του για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με το ισοζύγιο πληρωμών. Μέρος της αποστολής του είναι η ενίσχυση των χωρών που αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα δημοσιονομικά προβλήματα. Σε αντάλλαγμα, οι χώρες αυτές είναι υποχρεωμένες να προχωρήσουν σε μία σειρά οικονομικών μεταρρυθμίσεων, όπως η ιδιωτικοποίηση κρατικών επιχειρήσεων και η εφαρμογή μέτρων λιτότητας, συνήθως επώδυνων για τους πολίτες.
Η ίδρυση του ΔΝΤ αποφασίστηκε στη Συνδιάσκεψη του Μπρέτον Γουτζ, στις 22 Ιουλίου του 1944. Αρχιτέκτονες της δημιουργίας του ήταν ο διεθνούς φήμης άγγλος οικονομολόγος Τζον Μέιναρντ Κέινς, υπέρμαχος της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, και ο βοηθός υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Χάρι Γουάιτ. Η δημιουργία του υπάκουσε στην ανάγκη για τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση του κόσμου. Στις 27 Δεκεμβρίου του 1945 εγκρίθηκε το καταστατικό του και την1η Μαρτίου του 1947 άρχισε η λειτουργία του, με πρώτο διευθυντή τον βέλγο Καμίγ Γκιτ.
Το ΔΝΤ και το «δίδυμο αδερφάκι του», η Παγκόσμια Τράπεζα, δημιουργήθηκαν από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και σήμερα αριθμούν 184 μέλη. Για διάφορους λόγους, δεν συμμετέχουν η Βόρειος Κορέα, η Κούβα, το Λίχτενσταϊν, η Ανδόρα, το Μονακό, το Τουβαλού και το Ναούρου.Πηγή: Sansimera.gr
Επικρίσεις
Σα να μην έφταναν οι ιδιωτικοποιήσεις, το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν δεχθεί σημαντικές επικρήσεις κατά καιρούς. Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι αυτοί που κατευθύνουν την πολιτική του ΔΝΤ εσκεμμένα στήριξαν καπιταλιστικές στρατιωτικές δικτατορίες που πρόσκεινταν φιλικά σε αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες. Iσχυρίζονται επίσης ότι το ΔΝΤ είναι σε γενικές γραμμές απαθές ή και εχθρικό στις απόψεις τους για δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και εργατικά δικαιώματα. Η αντιπαράθεση αυτή έχει συμβάλει στη δημιουργία του κινήματος ενάντια στην παγκοσμιοποίηση. Άλλοι ισχυρίζονται ότι το ΔΝΤ δεν έχει αρκετή ισχύ για να δημοκρατικοποιήσει κυρίαρχα κράτη, αν και αυτό δεν εντάσσεται ούτως ή άλλως στους δεδηλωμένους στόχους του, οι οποίοι είναι να συμβουλεύει και να προωθεί την οικονομική σταθερότητα. Το επιχείρημα υπέρ του ΔΝΤ είναι ότι η οικονομική σταθερότητα αποτελεί πρόδρομο της δημοκρατίας.
Το ΔΝΤ όμως, επικρίνεται και από οικονομολόγους καθώς η οικονομική βοήθεια δίδεται πάντοτε υπό διάφορες προϋποθέσεις, όπως τα Προγραμμάτα Διαρθρωτικής Προσαρμογής (Structural Adjustment Programs). Οι προϋποθέσεις αυτές παρεμποδίζουν την κοινωνική σταθερότητα και επομένως και τους αναφερόμενους στόχους του ΔΝΤ, ενώ τα Προγράμμτα Διαρθρωτικής Προσαρμογής οδηγούν σε αύξηση της φτώχειας στις χώρες που δέχονται τη βοήθεια...
Πέραν αυτών, το ΔΝΤ υποστηρίζει συχνά την υποτίμηση νομισμάτων, κάτι που μεγάλος αριθμός οικονομολόγων θεωρεί ότι αυξάνει τον πληθωρισμό. Επίσης, κατά πολλούς συνδέεται η υψηλή φορολογία των προγραμμάτων λιτότητας με συρρίκνωση της οικονομίας. Η υποτίμηση του νομίσματος συνιστάται από το ΔΝΤ σε κυβερνήσεις χωρών των οποίων η οικονομία βρίσκεται σε κακή κατάσταση. Οι οικονομολόγοι που δίνουν έμφαση στην προσφορά ισχυρίζονται ότι οι πολιτικές του ΔΝΤ είναι καταστροφικές για την οικονομική ευημερία.
Από την άλλη, το ΔΝΤ μερικές φορές υποστηρίζει "προγράμματα λιτότητας", τα οποία συνεπάγονται αύξηση των φόρων ακόμη και όταν η οικονομία είναι αδύνατη, με στόχο να παρέχουν έσοδα στην κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το έλλειμμα προϋπολογισμού. Αυτές οι πολιτικές επικρίθηκαν από τον Τζόζεφ Ε. Στίγκλιτς, πρώην οικονομολόγο και αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας, στο βιβλίο του Globalization and Its Discontents. Ο Στίγκλιτς υποστήριξε ότι, στρεφόμενο σε μια πιο νομισματική προσέγγιση, το ΔΝΤ δεν έχει πλέον έγκυρο στόχο, αφού σχηματίστηκε για να παρέχει κονδύλια σε χώρες για να υλοποιήσουν αποκατάσταση των πληθωριστικών μεγεθών τους.
Παλαιότερες Δράσεις
Τα τελευταία χρόνια, με την εκρηκτική ανάπτυξη των οικονομιών των αναπτυσσομένων χωρών που προκάλεσε τη μεγάλη άνοδο των τιμών των εμπορευμάτων και του πετρελαίου, οι φτωχές χώρες ξεπλήρωσαν τα χρέη τους. Ανάμεσα σε αυτές ήταν χώρες της Λατινικής Αμερικής που όχι μόνο εξόφλησαν τα χρέη τους αλλά ακολουθούν πλέον τον δικό τους δρόμο.
Το μεγαλύτερο ίσως θύμα των «λύκων» του ΔΝΤ - όπως αποκαλούσαμε και εδώ στην Ελλάδα επί σειρά ετών τους εμπειρογνώμονές του - ήταν η οικονομία της Αργεντινής. Η συνταγή για τη σύνδεση του πέσο με το δολάριο - στον κλασικό δρόμο των σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών - οδήγησε στη συντριβή της Αργεντινής.
Από τους «λύκους» δεν ξέφυγε ούτε η Ρωσία, η οποία την εποχή του προέδρου Γέλτσιν είχε ζητήσει τη βοήθειά του. Βέβαια η Ρωσία, που η οικονομία της βρίσκεται σε σταθερά ανοδική τροχιά, πρόσφατα εξόφλησε τα χρέη της προς τις τράπεζες ύψους 22,5 δισ. δολαρίων, και μάλιστα πολύ προτού καταστούν ληξιπρόθεσμα.
Πηγή: Το Βήμα Online
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου